اسكوليوز (انحناي ستون فقرات) scoliosis شرح بيماري..
اسكوليوز (انحناي ستون فقرات) scoliosis
علايم شايع علل عوامل تشديد كننده بيماري پيشگيري عواقب موردانتظار عوارض احتمالي درمان اصول كلي داروها فعاليت در زمان ابتلا به اين بيماري رژيم غذايي درچه شرايطي بايد به پزشك مراجعه نمود؟
شرح بيماري: اگر در یک فرد سالم ستون مهره‌ها را از روبرو یا پشت نگاه کنید به صورت یک خط راست دیده می‌شود. بیماری کَژپُشتی یا اسکولیوز (به انگلیسی: Scoliosis) انحراف جانبی ستون مهره‌ها (به راست یا چپ) می‌تواند به علت ناهنجاری مادرزادی (مثلاً نوروفیبروماتوز) یا اسکولیوز اکتسابی (مثلاً بیماری راشیتیسم) ایجاد شود.
اختلال در عملکرد عضلات که ماهیچه‌آسیبی (میوپاتی) خوانده می‌شود به نوع خاصی از کژپشتی منجر می‌شود که به آن کژپشتی ماهیچه‌آسیبی Myopathic می‌گویند. دیستروفی‌های عضلانی جزو این گروه قرار می‌گیرند.
ممکن است کژپشتی به علت اختلال عملکرد عصب ایجاد شود که بنام کژپشتی عصب‌آسیبی Neuropathic شناخته می‌شود.
مسئله مهمی که باید در انحراف جانبی ستون فقرات توجه داشته باشیم این است که جهت حرکت زوائد خاری spinous processes به سمت تقعر می‌باشد درحالیکه دنده‌ها و جسم مهره‌ها برخلاف زواید خاری چرخشی به طرف تحدب دارند. این پدیده (چرخش دنده‌ها به سمت تحدب) باعث ایجاد برجستگی در سمت تحدب می‌گردد که به آن کوهان خلفی posterior hump گفته می‌شود. اسكوليوز (انحناي ستون فقرات) خميدگي بدون درد ستون مهره‌ها كه گاهي حالت پيشرونده داشته و باعث تغيير شك قفسه سينه و پشت مي‌شود. اين عارضه مي‌تواند مهره‌هاي قفسه سينه‌اي (مياني) يا مهره‌هاي كمري (پاييني) ستون فقرات را درگير سازد. اين عارضه بيشترين شيوع را در نوجوانان داشته و در دختران شايعتر از پسران است.
انواع: به هرگونه انحراف ستون فقرات کژپشتی می‌گویند که به دو صورت C و S وجود دارد. در نوع C یک قوس و در نوع S دو قوس غیرنرمال ایجاد می‌شود. میزان قوس در افراد مبتلا به این بیماری متفاوت می‌باشد که خود این مسئله نوعی از درجه‌بندی را ایجاد می‌کند. در کژپشتی به دلیل عدم قرینگی و غیرطبیعی بودن ستون فقرات، نیروهای وارده به آن حتی درصورت طبیعی بودن باعث فشار به عضلات، رباطها، دیسک‌های بین مهره‌ای و مفاصل بین مهره‌ای پشتی Facet Joints می‌گردد و درنتیجه منجر به تشدید درد در ستون فقرات به‌ویژه ناحیه کمر می‌شود.
البته طبقه‌بندی کژپشتی به دو صورت غیرساختمانی Mobile و ساختمانی Fixed نیز ممکن است که جهت نوع درمان مهم است. در نوع غیرساختمانی که برگشت‌پذیر نیز خوانده می‌شود درصورت خم کردن تنه به جلو و یا دراز کشیدن اصلاح می‌شود. وضعیت‌های نادرست، کمردردها ی شدید به خصوص فتق دیسک، برخی از تومورها و اختلاف طول اندامها می‌توانند این حالت را ایجاد کنند. در نوع ساختمانی برخلاف نوع غیرساختمانی در حالت خم شدن به جلو انحراف و قوس ازبین نمی‌رود. اسکولیوز ساختمانی به دلیل نقص عضو، برخی از بیماری‌های عضلانی، بعضی از ناهنجاری‌ها ی مادرزادی، بیماری‌های عصبی (فلج مغزی، پولیومیلبت، سیرنگومیلی و...) و گهگاه به دلایل ناشناخته در کودکان، نوجوانان و جوانان به وجود می‌آید.
کژپشتی با توجه به نوع آن، میزان انحراف، سن بیمار و... نیاز به وسایل کمکی، فیزیوتراپی و یا عمل جراحی دارد. این بیماری که بیشتر در دختران نوجوان پدید می‌آید علل مختلفی دارد که شایعترین آن کژپشتی ناشناخته‌علت Idiopathic می‌باشد.
علايم شايع مراحل اوليه: در مراحل اوليه علايم واضحي وجود ندارد و اسكوليوز توسط پزشك يا مسؤول بهداشت مدرسه در طي معاينات معمول كشف مي‌گردد. مراحل پيشرفته: انحناي قابل مشاهده قسمت بالاي تنه. ستون فقرات به شكل S يا كمان درمي آيد. شانه‌ها غيرهم‌تراز شده و مدور مي‌گردند. فرورفتگي قفسه سينه حركت موجي پشت به جلو كشيده شدن يك طرف لگن درد پشت
علل: معمولاً ناشناخته است. اسكوليوز گاهي نتيجه موارد زير است: بيماري‌هاي دستگاه عصبي مركزي، نظير فلج اطفال يا ديستروفي عضلاني نقايص مادرزادي ستون فقرات نابرابري طول پاها
عوامل تشديد كننده بيماري: سابقه خانوادگي اسكوليوز
پيشگيري: در حال حاضر قابل پيشگيري نيست.
عواقب موردانتظار: اسكوليوز اگر زود تشخيص داده شود معمولاً به‌طور كامل قابل اصلاح است. اغلب ممكن است به يك بريس پشت كه روزها بيمار آن را مي‌بندد، براي ساليان دراز نياز باشد.
عوارض احتمالي: تغيير شكل شديد ستون فقرات و دنده‌ها اختلال در فعاليت در زمان ابتلا به اين بيماري هاي اجتماعي بيمار اختلال تنفس عفونت ريه نارسايي احتقاني قلب
درمان اصول كلي: تشخيص اسكوليوز براساس معاينه فيزيكي و راديوگرافي ستون فقرات مطرح مي‌گردد. - بسياري از موارد اسكوليوز خفيف بوده و درمان چنداني جز درمان فيزيكي به‌منظور تقويت عضلات پشت و اصلاح وضعيت فيزيكي ظاهري بدن نياز ندارند. - در مورد كودكاني كه به درمان بيشتري نيازمندند معمولاً استفاده از بريس طبي پشت (گاهي براي چندين سال) توصيه مي‌شود. انواع جديدتر بريس پس از پوشيده شدن كمتر در ظاهر قابل مشاهده بوده و اين امكان را فراهم مي‌آورند كه فرد مانند افراد عادي لباس بپوشد. - در مورد بزرگسالان نيازمند درمان، ورزش‌هايي به‌منظور تقويت عضلات پشت توصيه مي‌گردد (ورزش انحناي ستون فقرات را اصلاح نمي‌كند). از آنجا كه در بزرگسالان رشد ستون فقرات متوقف شده است، استفاده از بريس پشت مؤثر نيست. - جراحي براي اصلاح تغيير شكل (تنها در موارد شديد) توصيه مي‌گردد. - اگر طول دوپا نابرابر باشد، كفش مخصوص براي پاي كوتاهتر ممكن است تجويز شود.
داروها: داروها در تصحيح اين اختلال نقش ندارند. براي ناراحتي خفيف ناشي از عدم تعادل عضلات يا عوارض اسكوليوز مي‌توان از داروهاي بدون نسخه نظير آسپيرين يا استامينوفن استفاده كرد.
فعاليت در زمان ابتلا به اين بيماري: نرمش‌هاي اختصاصي ممكن است بخشي از درمان باشد. اگر استفاده از بريس ضروري باشد، شركت كردن بيمار در فعاليت در زمان ابتلا به اين بيماري هاي ورزشي محدود مي‌گردد. برخي فعاليت در زمان ابتلا به اين بيماري ها نظير شنا و اسب‌سواري ممكن است توصيه شوند چون اين فعاليت در زمان ابتلا به اين بيماري ها باعث تقويت عضلات پشت مي‌گردند.
رژيم غذايي: رژيم خاصي نياز نيست. درچه شرايطي بايد به پزشك مراجعه نمود؟ شك به پيدايش اسكوليوز در كودك. بانک جامع اطلاعات پزشکی |
آكنه (جوشهاي غرور) Acne |
.jpg "به هرگونه انحراف ستون فقرات کژپشتی می‌گویند که به دو صورت C و S وجود دارد.")
.jpg){kind=small}
